Μελέτη ανάπλασης και επαναπροσδιορισμού χρήσης του περιβάλλοντος χώρου του Τεμένους Οσμάν Σαχ και των πρώην φυλακών.

Είναι η 2η αστική περιοχή που συμπεριλαμβάνεται σε μια ευρύτερη μελέτη ( Ένα masterplan για την πόλη των Τρικάλων). Βρίσκεται στα ΝΔ των Τρικάλων και εκτείνεται σε 4 εκτάρια στο κέντρο της πόλης. Η δόμηση των συνοικιών που την περιβάλλουν είναι τακτική (regolare) και ανάγεται στο 18ο αιώνα.

Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η παρουσία 5 κτιρίων: το Κουρσούμ τζαμί (Τέμενος του Οσμάν Σαχ) το μαυσωλείο του, οι πρώην φυλακές, η εκκλησία του Αγ. Κωνσταντίνου και ένα δημοτικό σχολείο της δεκαετίας του '80.

Το τζαμί αναστηλώθηκε πρόσφατα και είναι το 79ο από τα 81 τεμενη που πραγματοποίησε ο αρχιτέκτονας Κοκά Σινάν με ημερομηνία ίδρυσης 1566. Το τέμενος είναι μια απλούστατη μα στιβαρή κατασκευή διαστάσεων 21μ*21μ*22,5μ στην οποία εδραζεται ένας υπερμεγέθης ημισφαιρικός τρούλος καλυμμένος με μόλυβδο, απ' όπου και παίρνει το όνομά του (κουρσούμ=μόλυβδος) και προστώο από 6 μονολιθικούς κίονες.

Πίσω από το τέμενος βρίσκεται ο τουρμπές (μαυσωλείο) με οχταγωνική κάτοψη και ημισφαιρικό τρούλο.

Το συγκρότημα συμπεριελάμβανε και ένα τρίτο κτίριο, τα χαμάμ του Οσμάν Αγά, ύψους 2 ορόφων με τέσσερις ημισφαιρικούς τρούλους. Κατά τη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου, το κτίριο διαμορφώθηκε και χρησιμοποιήθηκε σαν φυλακές μέχρι τις μέρες μας.

Κατά τη μελέτη επισημάνθηκαν οι κυριώτερες διευθύνσεις του περιβάλλοντα χώρου όπως των οδικών αξόνων και εκείνη της γέφυρας, καθώς και οι διευθύνσεις των κτηρίων παρόντων στην περιοχή (εκκλησία, φυλακές, τέμενος).

Η βασική  έλλειψη της περιοχής είναι το γεγονός ότι τα όριά της δεν είναι προσδιορισμένα, αλλά προκε'ιπτουν απλώς από την ύπαρξη του περιβάλλοντα ιστού.

Η επέμβαση προβλέπει :

Νέα μελέτη για την αναδημιουργία του δημοτικού σχολείου

Τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου με φοιτητική εστία, βιβλιοθήκη, αμφιθεατρα, αίθουσες ανακοινώσεων, εκθεσιακούς χώρους, εστιατόριο, και χώρους αναψυχής.

Τη δημιουργία χώρων προορισμένους για την ενορία, γραφεία, χώρους ανακοινώσεων, κατηχητικό, χώρους αναψυχής και αίθουσες υπολογιστών.

Αναβάθμιση της περιοχής μέσω της δημιουργίας ενός αστικού πάρκου, διαδρόμους, πάρκινγκ και γεφυρωμάτων ώστε να αξιοποιηθεί και ο ποταμός .

Η επέμβαση έχει ως σκοπό να ανανεώσει την περιοχή, να διαφυλάξει το μνημείο και να προσφέρει την περιοχή σε πολίτες και επισκέπτες, δίνοντας τους τη δυνατότητα να αναπτύξουν πολιτισμικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.

Δεδομένου της ποικίλης φύσεων των προϋπαρχόντων κτιρίων, η επέμβαση έχει ως σκοπό να δώσει στην περιοχή μια κοινωνική λειτουργία, δημιουργώντας στο κέντρο της πόλης ένα πολιτιστικό κέντρο. 

Οι πρώην φυλακές φιλοξενούν:

Φοιτητική εστία στο μεγάλο κτίριο, δυο αμφιθεατρα και αίθουσες έκθεσης στον πυρήνα ενω βιβλιοθηκη και πνευματικό κέντρο για την ενορία του Αγίου Κωνσταντίνου στο μικρότερο κτίριο.

Το σχολείο ακολουθώντας τη διεύθυνση που ξεκινάει από το τζαμί και την εφαπτόμενη στην κοίτη του ποταμού, παρουσιάζει μια μορφή «χτένας» με εναλλαγή ανοιχτών και κλειστών χώρων (αυλές, θέατρο, αίθουσες, γυμναστήριο, εστιατόριο).

Το τελευταίο κτήριο του σχολείου επεκτείνεται δημιουργώντας ένα διάφραγμα που περικλείει το τζαμί, κάνοντας αναφορά στην ισλαμική τυπολογία, μα ανοιχτό αυτή τη φορά, συμβολικά, προς την εκκλησία.

Ο άξονας Α-Δ συνδέει μεσω μιας γέφυρας την περιοχή με την ανατολική πλευρά της πόλης και καταλήγει σε πάρκινγκ. Οι ¨καθρέφτες νερού¨ διασχίζουν την περιοχή και δημιουργούν μία ακόμη συμβολική ένωση μεταξύ εκκλησίας και τεμένους.

για να πραγματοποιηθεί η ζητούμενη μορφολογική συνοχή στην περιοχή, τα ύψη των κτηρίων (νέων επεμβάσεων) έχουν ως ύψος αναφοράς κατά κύριο λόογο εκείνο της εκκλησίας και ενίοτε το χαμμάμ (παλιές φυλακές), ενώ ποτέ δεν ξεπερνούν το ύψος του ισλαμικού τεμένους που δεσπόζει στην περιοχη.

Μελέτη:

•πατήστε πάνω στις εικόνες για μεγέθυνση